NLP Technieken en begrippen

Deelpersoonlijkheden overeenstemmen - Coördinatie

Telkens wanneer we diep genoeg naar de kern van een deelpersoonlijkheid gaan, ontdekken we dat die kern - die een fundamentele drang of behoefte is - goed is. In de praktijk kan hier gewoon van uit gegaan worden. Ongeacht door hoeveel lagen van vervorming zij omgeven is, de fundamentele behoefte - de basismotivatie - is goed. En als die misvormd zou zijn, dan kwam dat niet omdat ze niet in staat was zich rechtstreeks te uiten. De echte kern - niet wat de deelpersoonlijkheid zou willen maar wat zij nodig heeft - is goed.

Het eerste doel van de coördinatiefase is om de fundamentele drang of behoefte te ontdekken, bewust te maken, en aanvaardbare manieren te vinden om haar te bevredigen en te vervullen. En, mits we voldoende begrip en kunde hebben, kan zij bevredigd worden. Zo al niet volledig, dan toch voldoende om het groeiproces gaande te houden.

Wanneer je een eis van een deelpersoonlijkheid tegenkomt, die je niet direct kunt vervullen, kun je zeggen: "Ik kan je dit echt niet geven, maar is er iets anders wat ik je in plaats daarvan kan geven?"

En vaak is dat wat de deelpersoonlijkheid dan zal voorstellen geschikt en bruikbaar. Bijvoorbeeld: Je ontdekt in jezelf een vier jaar oud kind dat wil dat de mensen van hem houden.

  • "Hoe wil je dat de mensen van je houden?" vraag je.
  • "Ik wil dat ze me vasthouden."
  • "Hoe vaak wil je vastgehouden worden?" vraag je
  • "Vierentwintig uur per dag, zeven dagen per week."

 

Dat kun je natuurlijk niet doen, maar is er iets dat je wel kan doen? Je kunt zeggen: "Ik begrijp dat je doorlopend vastgehouden wil worden. Het is al heel lang geleden dat iemand je vastgehouden heeft. Je bent belangrijk voor mij, maar er zijn ook andere dingen die ik wil doen. Ik zou je graag een half uur per dag willen vasthouden. Zullen we dat eens een week proberen en eens kijken hoe dat gaat?" Dus maak je met die deelpersoonlijkheid een afspraak, een compromis, dat je haar, figuurlijk, vast zal houden en troosten. En met een klein beetje bevrediging kom je een heel eind.

Als deelpersoonlijkheden worden onderdrukt, krijgen ze niets. Als ze niets krijgen, willen ze alles. Maar vaak is een beetje alles wat ze nodig hebben. En als ze kinderlijk zijn, zullen ze spoedig boven hun kinderlijke behoeften uitgroeien. Als er in jou een deelpersoonlijkheid van vier jaar is, dan komt dat doordat die deelpersoonlijkheid niet echt meer "gevoed" werd sinds jij vier jaar was.

Als je het begint te voeden, zal het opgroeien. Spoedig zal het dan meer volwassen dingen willen doen, meer in overeenstemming met de dingen die jij wilt doen. Stap voor stap komt het dan dichterbij en wordt het een deel van jou. Vóór de coördinatiefase werken deelpersoonlijkheden je tegen en is er strijd. Ná de coördinaatfase beginnen ze met je samen te werken.

Stel dat je te doen hebt met een dictator-deelpersoonlijkheid. Het is mogelijk dat de dictator macht wil hebben. Hij wil misschien wel over iedereen in de buurt heersen, om ze allemaal onder de duim te krijgen, te beginnen met jou. En natuurlijk wil je hem liever niet zijn gang laten gaan. Maar je wilt wel ontdekken waarom hij doet wat hij doet. In het begin kan hij zeggen: "Ik wil dat je steeds doet wat ik vraag." En jij zegt: "Van waar wil je dat?" Door te blijven vragen: "Van waar?" - door te proberen de redenen achter de eis te begrijpen, kom je steeds meer bij de elementaire behoeften, bij de kern. Er kan weerstand zijn, maar in een dergelijk geval zou je hem kunnen horen zeggen: "Omdat ik altijd honger heb, omdat ik je doorlopend nodig heb om me te voeden. Ik ben erg zwak, ik kan niet voor mezelf zorgen."

Dit kan tot meerdere oplossingen leiden, van verschillende diepte.

  1. Je kunt instemmen hem te "voeden" op redelijke tijden, als hij ermee instemt op te houden om te proberen jou te beheersen.
  2. Of je kunt hem helpen zich te realiseren dat hij beter voor zichzelf kan zorgen dan hij denkt - of het kan leren - en je hulp aanbieden in situaties dat hij het echt niet kan.
  3. Tenslotte kun je op zoek gaan naar de oorzaak van zijn honger, wat heel goed kan leiden tot de ontdekking van wat hem "bezielt" (letterlijk: wat hem leven geeft).

 

Net als sommige mensen wil een deelpersoonlijkheid van deze soort soms macht, omdat hij op een bepaald moment niet in staat was liefde te krijgen. Hij had liefde nodig, maar wist niet hoe hij er rechtstreeks om moest vragen. Maar hij wist hoe hij macht moest krijgen, dus richtte hij zich op macht, en probeert met macht anderen te dwingen alles voor hem te doen, wat, zo hoopt hij, kan dienen als surrogaat voor liefde.

Als je je realiseert dat er achter de behoefte aan macht vaak een behoefte aan liefde schuilt, kun je de dingen vaak rechttrekken. In wezen kun je zeggen: "Ik kan je niet de baas laten spelen over iedereen; ik kan je niet laten doorgaan met manipuleren. En ik merk dat jouw kern goed is, en ik geef erom, en ik zal je kern graag helpen." Dus geef je liefde. En als hij liefde krijgt, zal hij ophouden macht te misbruiken: dat is het keerpunt. Opnieuw zeg je: "Ik kan je niet geven wat je vraagt, maar ik zal je geven wat je eigenlijk nodig hebt." En misschien zegt hij wel: "Ik wilde eigenlijk nooit echt macht, ik wilde eigenlijk liefde."

Ken je deelpersoonlijkheden

Natuurlijk moeten we om liefdevol te kunnen reageren, de deelpersoonlijkheid door en door kennen. Het is erg moeilijk om te houden van een bazige en ongevoelige dictator. Maar als je eenmaal inziet dat de dictator niet echt een dictator is, maar in de kern alleen maar iemand die hunkert naar liefde, dan wordt het mogelijk om van hem te houden.

Je kunt van iemand houden die van liefde verstoken is geweest, ongeacht wat hij gedaan heeft. Je kunt begrijpen dat de reden waarom hij op die manier handelde is omdat hij wanhopig naar liefde verlangt en geen andere manier weet om liefde te krijgen.

Men ziet dit telkens opnieuw. Iedere keer dat we in staat zijn een deelpersoonlijkheid die negatief overkomt, te begrijpen, vinden we een kern die positief is. Ze doen gewoonweg dat wat hen op dat moment het beste schijnt, binnen de grenzen van hun besef, hun zwakheid en hun behoeften. Het is precies hetzelfde als met mensen. Het heeft te maken met de oude wijsheid van Socrates, dat niemand kiest om het kwade te doen, als hij duidelijk ziet dat hij de keuze heeft tussen goed en kwaad. Maar soms zijn we gewoon erg blind.