NLP Technieken en begrippen

Ankeren

Anker (en)

Bepaalde externe prikkels kunnen in een 'split second' een bepaalde stemming oproepen van waaruit je handelt. Denk maar eens aan:

  • Het zoemen van een mug/wesp bij je oor of het alarmgeluid van je telefoon.
  • Op je rem trappen als reflex bij het te laat zien van een rood stoplicht.
  • De geur van een bepaalde aftershave die herinneringen ophaalt.
  • Het inhouden van je adem als je achter je een auto tot stilstand hoort komen met piepende banden.

Externe prikkels kunnen bij eenieder van ons een directe, wellicht andere, reactie oproepen. Over het algemeen gaat dit zo snel dat we er niet eens bij nadenken. Onze gedragsreactie is geprogrammeerd vanuit eerdere ervaringen en daarmee meer een reflex dan een bewuste handeling. We noemen dit een 'stimulus-respons' reflex. Richard Bandler (één van de grondleggers van NLP) noemde de mens ook wel een reflex-machine. Een anker kan bestaan uit een smaak, een voorwerp, een beeld, een woord, een zinsnede of muziek.

Definitie van Ankeren

Een definitie van ankeren luidt: wanneer iemand, die in een intensieve stemming verkeert, op het hoogtepunt van die stemming een specifieke stimulus krijgt toegediend, dan zijn beide (stemming en stimulus) neurologisch met elkaar verbonden. Ankeren kan ons helpen toegang te krijgen tot (gewenste) stemmingen uit het verleden die we kunnen verbinden met het heden.

Ivan Pavlov

Een anker is een externe prikkel die gekoppeld wordt aan een interne stemming. In 1904 werkte Ivan Pavlov aan een onderzoek over spijsvertering. Pavlov stuitte per ongeluk op het verschijnsel dat honden beginnen te kwijlen (respons) wanneer ze denken dat ze voedsel (stimulus) krijgen aangeboden. Hij onderzocht dit verschijnsel door een signaal te geven en daarna de honden te voeren. Oorspronkelijk kwijlden de honden alleen bij het voeren en niet bij het signaal. Nadat de combinatie van signaal gevolgd door voeren enkele keren was herhaald (nieuw anker) begonnen de honden al te kwijlen bij het geven van het signaal.

De volgorde van dit experiment:

  1. Voedsel --> speekselafscheiding
  2. Geluid + voedsel --> speekselafscheiding (X maal herhalen)
  3. Geluid --> speekselafscheiding (nieuwe stimulus - respons)

Soorten Ankers

In Pavlov's onderzoek werd het geluid signaal een nieuw auditief anker. We onderscheiden binnen de NLP visuele, auditieve, kinesthetische, auditief digitale, gustatoire (smaak) en olfactoire (geur) ankers. Een anker kan dus iets zijn wat we zien, horen, voelen, tegen ons zelf zeggen (bv. opdreunen van tafels), proeven of ruiken. In de reclamewereld wordt veelvuldig gebruik gemaakt van ankers. Dit heeft alles te maken met merkbeleving. Bepaalde beelden en geluiden roepen een gevoel of behoefte op. Let maar eens op verschillende merklogo's en voel wat deze met je doen wanneer je er even naar kijkt...

Ankers installeren

Binnen NLP gebruiken we ankeren om bewust 'stimulus-respons reflexen' te installeren. Het fungeert als hulpbron. Ankers kunnen ons helpen om op bepaalde momenten in de juiste staat van zijn te komen zodat we een betere prestatie kunnen neerzetten. Bijvoorbeeld in rust en ontspanning blijven tijdens een belangrijk gesprek. Tevens kun je nieuwe ankers installeren om oude stimulus-respons reflexen te elimineren (collapse anchors). Denk bijvoorbeeld aan het elimineren van een stressreactie tijdens spreken in het openbaar.

Ankeren in 4 stappen

  1. Laat iemand zich een levendige ervaring uit het verleden herinneren.
  2. Breng een specifieke stimulus aan op het hoogtepunt.
  3. Verander de stemming waarin de persoon verkeert d.m.v. een break state.
  4. Vuur het anker af als test.

Criteria voor een goed Anker

  1. Intensiteit van de ervaring: is de persoon volledig congruent/geassocieerd?.
  2. Timing van het anker: plaats het vlak voor de piek, stop op het hoogtepunt.
  3. Unieke stimulus: installeer een kinesthetisch anker bij een unieke fysiologische handeling, bv het ballen van een vuist of een hand op je hart.
  4. Herhaling: de manier van installeren en herhalen dient hetzelfde te zijn zodat je het anker opnieuw kunt afvuren.

Voorkeursstemming voor Ankeren

  1. Natuurlijk voorkomende stemmingen zijn het meest intens. Stemmingen die spontaan tijdens het gesprek ontstaan. Sta bijvoorbeeld tijdens een coachsessie stil bij iemands vakantie. Hoe was dat? Wat deed hij en wat heeft hij ervaren? Wat heeft het opgeleverd? Vraag door zodat er volledige associatie is en de bijbehorende staat van zijn opkomt. Dit levert een schat aan informatie en hulpbronnen op.
  2. Levendig geassocieerde specifieke herinneringen in het verleden zijn minder intens. Dit zijn herinneringen die verder weg liggen en waar naar gezocht moet worden. Bijvoorbeeld de vraag: "herinner je een keer dat je heel krachtig was?"
  3. Algemene gegeneraliseerde herinneringen zijn nog minder intens.
  4. Geconstrueerde stemmingen zijn nog minder intens en hebben de minste voorkeur.