Vroeger hadden emoties een belangrijke functie om te overleven. Je zou kunnen zeggen dat het een ‘innerlijke beleving’ of ‘gevoel’ is dat samen gaat met je fysiek en gedrag. Emoties zetten ons in beweging op zowel fysiek als innerlijk vlak. Pijn, lees emotionele pijn, is een van de grootste drijfveren voor gedragsverandering. Bij het woord ‘emotie’ of ‘emotioneel zijn’ haken veel mensen af. Ze denken in eerste instantie aan verdriet of drama. Maar emoties gaan verder dan dat.
Zo onderscheiden we bijvoorbeeld 7 basis-emoties:
- Blijheid
- Boosheid
- Verdriet
- Angst
- Verbazing
- Afschuw
- Liefde
Waar komen emoties vandaan?
Emoties vormen belangrijke en diepere drijfveren achter menselijk gedrag en kunnen leiden tot overdreven emotionele reacties. Emoties komen voort uit het wel of niet vervullen van bepaalde menselijke behoeften. Op fysiek niveau is dat redelijk helder. Wanneer je geen eten of drinken hebt terwijl je enorme trek hebt zullen er emoties gaan opspelen. Primaire overlevingsreacties nemen het over zoals vechten-vluchten-bevriezen. Maar ook op emotioneel niveau zijn er behoeften, we noemen dit ook wel de basisbehoeften en kunnen net als fysieke behoeften leiden tot vecht-vlucht reacties.
De 12 basisbehoeften zijn: bevestiging, bewondering, waardering, respect, erkenning, acceptatie, goedkeuring, begrip, geruststelling, vertrouwen, aanmoediging, zorg en verzorging.
Al deze behoeften zijn een vorm of uiting van liefde. De andere kant van liefde is angst. En daarmee zijn angst en liefde de 2 belangrijkste drijfveren achter menselijk handelen. Door angst gaan we overmatig denken, ontstaat controlegedrag, geeft (fysieke) verkramping, kunnen we moeilijk loslaten, leidt tot overmatig zorgen maken en zorgt ervoor dat we niet onszelf kunnen zijn. Vanuit angst proberen we grip te krijgen op het leven zodat we opnieuw veiligheid kunnen ervaren wanneer de situatie onder controle is. Bij voldoende veiligheid zal de angst afnemen of verdwijnen. Liefde daarentegen zorgt voor heelheid, ontspanning, loslaten, acceptatie, verbinding en nog veel meer.
In essentie draait het dus om heelwording vanuit liefde. Wanneer jij alle basisbehoeften in jezelf voldoende hebt geheeld zal er rust en heelheid ontstaan, ook wel emotionele balans.
Het effect van oude onverwerkte emoties
Ons onderbewustzijn is het domein waarin emoties worden opgeslagen. Eerdere heftige ervaringen kunnen emotionele sporen hebben achtergelaten zonder dat we dit bewust zijn. Zo kunnen enkele pesterijen uit de kinderjaren of schooltijd resulteren in onverwerkte angst of verdriet. Zelfs wanneer er zich na 30 jaar opnieuw situaties voordoen van buitensluiting, afwijzing of afkeuring, kunnen oude herinneringen of gevoelens opnieuw worden ‘getriggerd’. Inmiddels kunnen er jaren verstreken zijn (maar dat betekent helaas niet altijd dat bijbehorende emoties zijn verwerkt).
Opvallend is de manier hoe kleine kinderen omgaan met emoties. Meestal is dat maar van korte duur. Ze uiten het en binnen enkele minuten is alles weer vergeven en vergeten. Dit in tegenstelling tot volwassenen. Zonder historische bagage zouden de meeste emoties slechts enkele minuten duren. Het is juist de opstapeling van onverwerkte emoties dat maakt dat we maanden tot jaren in bepaalde emoties kunnen blijven hangen. Vaak ten koste van onze eigen gezondheid.
Wat kun je zelf doen?
De meeste negatieve gevoelens of emoties kun je zelf aanpakken zonder coach of therapeut. Het is kinderlijk eenvoudig. De volgende stappen kunnen je helpen emoties blijvend te transformeren en verwerken wanneer ze zich aandienen:
- Er ontstaat een situatie waarbij je je anders gaat voelen. De eerste stap is bewustwording van de ervaring in je lichaam. Wat vertelt dit gevoel jou? Waar zit het gevoel in je lijf?
- Wat was de trigger voor dit gevoel? Was het ‘wat’ iemand zei, deed, of juist niet deed? Welke boodschap gaf de ander en hoe heb jij die boodschap geïnterpreteerd? Neem even een paar minuten om je hier van bewust te worden. Triggers geven belangrijke informatie voor jezelf waar je nog kunt groeien.
- Wacht niet te lang totdat het gevoel verdwijnt. Ga bij voorkeur direct aan de slag. Indien wenselijk: zoek een rustige plek op.
- Sluit even je ogen en ga met je aandacht (je bewustzijn) naar het gevoel of de sensatie in je lijf. Boosheid, angst, verdriet, twijfel of welke emotie dan ook, de kunst is om het gevoel volledig te accepteren. Hoe vervelend dit ook voelt. Omarm het in liefde en open je voor het gevoel dat zich aandient. Zeg tegen jezelf “dit gevoel mag er helemaal en volledig zijn”.
- Blijf enkele minuten bij je gevoel. Ga niet overmatig denken of analyseren. Het werkwoord hier is: voelen – voelen – en nog eens – voelen. Je hoeft niks anders te doen dan te voelen.
- Herhaal deze stappen keer op keer zolang emoties zich blijven aandienen.
NLP bij het verwerken van emoties
NLP levert ons een complete set aan methoden en technieken om ongewenste stemmingen en emoties te transformeren. Dit betekent een ‘blijvende verandering’ waarbij de oude ongewenste emotie verdwijnt en deze geen grip meer heeft op onze stemming en gedrag. Enkele technieken in het kort uitgelegd die je kunt inzetten voor jezelf of anderen:
Timeline technieken:
Met timeline leer je oude ongewenste situaties opnieuw te ervaren op een veilige manier met behulp van hulpbronnen. Hierdoor programmeer je opnieuw je onderbewuste en je herinneringen. Je overschrijft als het ware de oude ongewenste herinneringen en situatie. Letterlijk koppel je de heftige gebeurtenis los van het nare gevoel en plaats je er een nieuw positief gevoel voor in de plaats.
Collapse anchors:
Met collapse ankertechnieken krijg je de mogelijkheid om zowel positieve als negatieve gevoelens tegelijkertijd op te roepen met behulp van ankertechnieken. Hierdoor transformeert en reduceert het negatieve gevoel. Positief en negatief vallen tegen elkaar weg (collapse). Een negatieve herinnering krijgt een neutraal gevoel.
Werken met delen:
Interne delen in jezelf kunnen in strijd zijn met elkaar of nog onvoldoende volwassen zijn. Tijdens het werken met delen kun je deze versneld volwassen laten worden. Hierdoor ontstaat er heelheid en verdwijnen interne conflicten.
Werken met herkadering en submodaliteiten:
Dit is een techniek waarbij je gaat onderzoeken hoe een negatieve ervaring is opgebouwd in beeld, geluid en gevoel. Het gaat daarbij om de details van de ervaring. Zo bestaan negatieve herinneringen uit andere details dan positieve herinneringen. Speel zelf maar eens door een negatieve herinnering denkbeeldig te veranderen qua beeld, geluid en gevoel. Voeg meer of minder kleur toe, maak het scherper, doffer, helderder, laat het bewegen of stil staan, draai het geluid weg of voeg positieve muziek toe. Ervaar wat er gebeurt op gevoelsniveau.
Emotioneel evenwicht bereiken
Emotioneel evenwicht kun je eenvoudig zelfstandig bereiken met bovenstaande technieken. We delen graag al onze kennis en inzichten met je. Heb je interesse wat NLP ook voor jou kan betekenen? Kom dan eens vrijblijvend kennismaken op een van onze inspiratiebijeenkomsten of schrijf je in voor een NLP inspiratieweekend.